شستشو دادن گوش روشی برای پاک سازی گوش می‌باشد، که اشخاص برای این که تجمع جرم در گوش را از بین ببرند، از آن استفاده می‌کنند. به طور کلی ساکشن گوش، شامل ورود مایع به درون گوش، به منظور شستشوی جرم آن است. ما در این مقاله قصد داریم با شما درباره بهترین روش شستشوی گوش با شما صحبت کنیم.

گوش یکی از نقاط حساسی است که به طور مداوم به مراقبت نیاز دارد و همواره باید برای سالم نگه داشتن آن نکات زیادی را رعایت کنیم، یکی از مواردی که همواره موجب گرفتگی گوش و یا مشکلات دیگری که منجر به کم شنوایی و عملکرد ضعیف گوش می‌شوند وجود جرم‌های داخل گوش هستند و جرم فشرده گوش به اصطلاح به آن سرومن نیز گفته می‌باشد موجب اختلال‌های مکرر در شنوایی افراد خواهد شد.

چه چیزی باعث ایجاد جرم در گوش می‌شود؟

• تنگ بودن کانال گوش

•  رشد زیاد مو در کانال گوش

این موها به طور طبیعی باعث دور کردن ذرات گرد و غبار از گوش می‌شوند.اما رشد بیش از حد موهای گوش سبب زیاد شدن جرم گوش می‌شود.

استفاده از گوش پاک کن یا وسایل نامناسب برای تمیز کردن گوش 

استفاده از گوش پاک کن عوارض بسیاری دارد یکی از این عوارض این است که شما به هنگام تمیز کردن گوش فقط مقدار کمی از جرم گوشتان را خارج می‌کنید اما جرم بسیاری از گوشتان را که نمی‌توانید ببینید به بخش انتهایی گوش انتقال می‌دهید این کار شما جرم های گوش را به صورت فشرده در انتهای گوش جمع می‌کند و به مرور زمان موجب بسته شدن کانال گوش می‌شود. متاسفانه افراد دیگری هستند که از وسایلی مثل سنجاق سر، کلید و… برای پاک کردن گوش استفاده می‌کنند که علاوه بر اینکه این کار موجب بسته شدن کانال گوش می‌شود ممکن است به عفونت مبتلا شوید.

اگزمای گوش

پوست مجاری شنوایی کسانی که از اگزمای گوش رنج می‌برند بسیار خشک است. پزشکان هنوز دلیل اصلی این بیماری را نمی‌دانند، ولی معمولا در افرادی که حساسیت (آلرژِی) دارند، بروز می‌کند. در این بیماری پوست دچار خارش، قرمزی، التهاب و پوسته ریزی می‌شود. این بیماری یکی دیگر از موارد زیاد شدن جرم گوش می باشد.

نکته‌ای که در خصوص جرم گوش وجود دارد این است که  کانال گوش موجب تجمع جرم گوش می‌شود، جرم‌ها به طور کلی برای گوش بد نیستند و موجب جلوگیری از نفوذ گرد و غبار، آب و ضربه‌هایی که به گوش آسیب می‌رساند شود. اما در برخی موارد گوش جرم بیشتر از حدی تولید می‌کند که در این مواقع پزشک اقدام به برداشتن جرم‌های اضافی داخل گوش می‌کند. یکی از نکته‌های مهمی که باید در این مورد رعایت کنیم این است که برای از بین بردن این جرم‌ها و یا برداشتن آنها نباید دستمال را به داخل گوش فرو ببرید زیرا با این کار اجرام داخل گوش به داخل کانال گوش بیشتر می‌روند و این روند ممکن است مشکلات زیادی را برای شما بوجود آورد.

سواپ‌های پنبه‌ای

بیشتر افراد، بدون داشتن اطلاعات کافی، به مقدار زیاد و شاید حتی روزانه از سواپ‌های پنبه‌ای برای تمیز کردن گوش‌هایشان، استفاده می‌کنند. در واقع این امکان وجود دارد که سواپ‌های پنبه‌ای بیش از آن که مفید باشند، آسیب برسانند. فشار دادن اجسام باریک و کوچکی مانند سواپ و کلید و موارد این چنین، می‌تواند موم‌های موجود در گوش را به اعماق آن منتقل بکند و سبب انسداد گوش و به دنبال آن مشکلات فراوان برای شما بشود.

موم نهفته در گوش می‌تواند مشکلاتی برای افراد، در تمام سنین ایجاد بکند؛ افرادی که به میزان زیادی از هدفون و گوش گیرهای مخصوص کار در محیط‌های شلوغ استفاده می‌کنند، از این دست افراداند. برای نابود کردن این تجمع اذیت کننده، محلول‌های مخصوص شستشوی گوش وجود دارند که همیشه توصیه نمی‌شوند. مگر در مواردی که این تجمع، دلیل اصلی برای مشکل گوش شما باشد؛ در این موارد توصیه می‌شود برای شستشو دادن گوش خود به پزشک مراجعه کنید.

شستشوی گوش چگونه انجام می‌شود؟

همانطور که می‌دانید مجرای گوش با فولیکول‌های مو پوشیده شده است. مجرای گوش دارای غده‌های مومی شکل به نام سرومن است. موم اغلب به دهانه گوش راه پیدا می‌کند. جرم گوش به طور کلی مفید است اما کانال گوش مسدود شده جرم می‌تواند باعث گوش درد، عفونت، کم شنوایی و سایر مشکلات شود. مقدار زیاد جرم گوش می تواند از دلایل کم شنوایی و یا وزوز گوش شود. شستشوی گوش به روش‌های متفاوتی از قدیم قابل انجام بوده است و می‌توان گفت که استفاده از ساکشن گوش، بهترین روش شستشوی گوش محسوب می‌شود. حذف جرم گوش با ساکشن که گاهی اوقات به عنوان جاروبرقی گوش نیز نامیده می‌شود، رایج‌ترین نوع شستشوی گوش به صورت دستی است که توسط پزشکان استفاده می‌شود.

روند انجام شستشوی گوش با ساکشن

قبل از انجام روش ساکشن گوش به عنوان بهترین روش شستشوی گوش، پزشک از شما سؤالاتی می‌پرسد تا در مورد بیماری‌های قبلی گوش و علائم فعلی شما اطلاعات کسب کند. آنها همچنین احتمالاً از شما در مورد داروهای فعلی و آلرژی‌های شما سؤال می‌کنند. روش ساکشن تنها چند دقیقه طول می‌کشد، این روش بسیار سریع انجام می‌شود و پس از انجام شستشوی گوش کاملا متوجه تغییرات خواهید شد.

قبل از شروع برداشتن جرم گوش و شستشوی گوش، پزشک متخصص با استفاده از میکروسکوپ مجرای گوش شما را بررسی می‌کند تا محل گرفتگی را پیدا کند. متخصص ممکن است از یک دوربین کوچک با نوری که در کانال گوش شما قرار می‌گیرد به نام آندوسکوپ نیز استفاده کنند. در طول ساکشن گوش، پزشک به اصطلاح از یک جاروبرقی کوچک استفاده می‌کند تا به آرامی مکش ایجاد کند تا موم را خارج کند. در حین انجام ساکشن مقداری مکش در داخل گوش خود احساس می‌کنید در برخی افراد دیده شده که در حین انجام ساکشن گوش احساس ناراحتی می‌کنند به همین دلیل توصیه می‌شود این کار توسط متخصص مجرب انجام شود.

مزایا و معایب شستشوی گوش

اگر در حین عمل شستشو دادن گوش، پرده تمپان سوراخ شود، این شستشو می‌تواند علاوه بر آسیب گوش میانی، باعث اوتیت خارجی و سرگیجه بشود. استفاده کردن از قاشق به منظور برداشتن موم اضافی، می‌تواند منجر به آسیب رسیدن به پوستی شود که مجرای شنوایی خارجی را پوشش می‌دهد. نشانه‌های بروز این عوارض عبارتند از: احساس درد به صورت ناگهانی، سوت کشیدن گوش‌ها، عدم توانایی در شنیدن، سرگیجه و حالت تهوع.

اگر بیمار هر یک از این نشانه‌ها را احساس کند، باید سریعا به پزشک اطلاع دهد تا عمل شستشوی گوش را متوقف و او را معاینه بکند. در صورت پاره شدن پرده تمپان، برای درمان و پیشگیری از اوتیت میانی، پزشک آنتی بیوتیک خوراکی تجویز می‌کند و بیمار را به متخصص گوش و حلق و بینی ارجاع می‌دهد.

اما شستشو دادن گوش‌ها چه مزایایی برای ما دارد؟

انجام این عمل اگر به صورت کاملا درست و بهداشتی انجام بشود برای ما بسیار سودمند است و جرم را از گوش هایمان جدا می‌کند. شستشو دادن گوش‌ها به صورت دوره‌ای، سلامت گوش‌های ما را حفظ می‌کند و کیفیت شنوایی را افزایش می‌دهد. به طور کلی در جریان درمان بسیاری از بیماری‌های مربوط به گوش نیاز به عمل شستشوی گوش می‌باشد.

آیا شستشو دادن گوش ها خطراتی به دنبال دارد؟

در سال ۲۰۰۱ مطالعاتی انجام شد؛ نتیجه آن این بود که عمل ساکشن گوش، به هر روشی که انجام بشود، عوارض جانبی چندانی به دنبال ندارد. با این وجود، پزشکان همواره نگرانی‌هایی راجع به سوراخ شدن پرده گوش در اثر این عمل داشتند؛ این که شستشو دادن گوش می‌تواند باعث سوراخ شدن پرده گوش و به دنبال آن، وارد شدن آب به بخش میانی گوش شود. استفاده از دستگاه‌های مخصوصی که سازندگان به طور خاص برای عمل شستشوی گوش ساخته‌اند، می‌تواند احتمال سوراخ شدن پرده گوش را به حداقل ممکن برساند.

نکته دیگر که ازاهمیت بالایی برخوردار است، توجه به دمای آبی است که در این عمل به گوش منتقل می‌شود؛ این آب، باید در دمای اتاق باشد و سرد یا گرم بودن زیاد آن می‌تواند منجر به سرگیجه بشود. همچنین داغ بودن آب هم می‌تواند پرده گوش را بسوزاند. البته عمل شستشوی گوش برای برخی مناسب نمی‌باشد؛ از جمله کسی که در طی ۱۲ ماه پیش از این کار، عمل جراحی گوش انجام داده است.

هر چند وقت یک بار گوش‌های ما نیاز به تمیز شدن دارند؟

 در واقع، درباره یک فرد عادی، گوش‌ها نباید نیاز به تمیز کردن داشته باشند؛ اگرچه می‌توانید به صورت روزانه و به آهستگی بخش بیرونی گوش‌های خود را تمیز بکنید تا احساس بهتری داشته باشید. باید به این نکته توجه داشته باشید که تمیز کردن زود به زود و مداوم گوش، می‌تواند عفونت ایجاد بکند و یا حتی احتمال نهفته شدن جرم گوش را زیاد بکند. تنها زمانی باید گوش‌های خود را پاک بکنید، که جمع شدن موم، در شنوایی شما مشکل ایجاد می‌کند که یکی از دلایل وزوز گوش محسوب می‌شود.

سخن پایانی

گوش‌ها از حساس‌ترین اعضای بدن انسان هستند؛ همین امر سبب می‌شود تا پزشکان همواره ما را به محافظت از گوش هایمان توصیه بکنند. محافظت از گوش چندان کار سختی نمی‌باشد، چرا که در واقع ما در اغلب اوقات ملزم به انجام کاری نیستیم و تنها باید از رسیدن آسیب به آنها جلوگیری بکنیم. در صورت بروز مشکلات شنوایی و انواع دیگر مشکلات مربوط به گوش، شستشوی گوش تاثیر به سزایی در روند بهبود دارد. در این مقاله ما در مجله دانیال کلینیک سعی کردیم بهترین روش شستشوی گوش را به شما بگوییم زیرا تجمع اجرام در گوش می‌تواند مشکلات زیادی را برای شما بوجود بیاورد و بهتر است برای این کار هر چند وقت یک بار به پزشک مربوطه مراجعه کنید.

این مطلب زیر نظردکتر سید محمدرضا تقوی کاندیدای دکتری تخصصی شنوایی و تعادل دانشگاه علوم پزشکی تهران و مدیریت مرکز ارزیابی شنوایی دانیال نوشته شده است.

کلینیک شنوایی سنجی دانیال

منبع: medicalnewstoday

سوالات متداول

شستشوی گوش چگونه انجام می شود؟

• شستشوی گوش، شامل ورود مایع به درون گوش، به منظور شستشوی جرم آن است.

آیا به طور مداوم باید گوشمان را تمیز کنیم؟

• خیر، تمیز کردن زود به زود و مداوم گوش، می تواند عفونت ایجاد بکند و یا حتی احتمال نهفته شدن جرم گوش را زیاد بکند.