همانطور که بسیاری از شما می دانید سمعک یک راه درمانی خوب برای کم شنوایی است. در تعریف سمعک اینگونه می توان  گفت که سمعک یک وسیله الکترونیکی کوچک است که در داخل یا پشت گوش خود قرار می دهید. سمعک صداها را تقویت می کند تا افراد با علائم کم شنوایی بتوانند شنوایی و درک گفتار خود را بهبود بخشند.حال اگر شما جزو افرادی هستید که از سمعک استفاده می کنید یا در اطرافیان و آشنایانتان افرادی هستند که از سمعک استفاده می کنند و نحوه استفاده از انواع سمعک را به خوبی بلد نیستند٬ پس در ادامه مقاله با ما همراه باشید.

آموزش استفاده از سمعک داخل گوشی(CIC)

سمعک هایی هستند که به خوبی در مجرای(CIC)سمعگ های داخلی گوشی گوش شما قرار می گیرند.کوچک‌ترین سمعک‌های نامرئی هستند، در حالی که مدل‌های بزرگ‌تر رنگی دارند تا با رنگ پوست شما مطابقت داشته باشند.حال اگر دارنده این نوع سمعک هستید توجه به موارد و نکات زیر در هنگام استفاده می تواند باعث افزایش طول عمر سمعک شما شود.

گذاشتن سمعک داخل گوشی:

قرار دادن سمعک داخل گوشی، روی گوش شامل چند مرحله است که اگر به درستی انجام شود، موجب راحتی بیشتر استفاده از این وسیله می شود و اینکار به هیچ وجه موجب ایجاد درد و یا ناراحتی در قسمت کانال گوش نخواهد شد.

مراحل گذاشتن سمعک داخل گوشی عبارت اند از:

مرحله اول: ابتدا سیم کوچک نگهدارنده سمعک را بگیرید (به این نکته دقت کنید که سمعک برای کدام گوش است)

مرحله دوم: در جهت درست و طبق آموزش قبلی شنوایی شناس آن را درون کانال گوش قرار دهید.در در مجرای گوش قرار دهید.

مرحله سوم: به آرامی سمعک را به داخل کانال گوش فشار دهید(در صورتی که به درستی اینکار را انجام دهید نیاز به فشار زیادی نخواهد بود و به راحتی وارد کانال گوش می شود).

نکته: برای راحتی بیشتر انجام اینکار کشیدن لاله گوش به سمت بالا و عقب میتواند به جایگذاری راحت تر بلندگوی سمعک در مجرای گوش کمک کند.

دکمه سمعک داخل گوشی

بعضی از سمعک های داخل گوشی دارای دکمه هستند، که ممکن است برای تغییر برنامه سمعک مورد استفاده قرار گیرند.

آموزش استفاده از سمعک روی گوش(RIC)

سمعک های روی گوش ها(RIC)نوعی سمعک باز هستند که از یک لوله پلاستیکی نازک “میکرو” استفاده می کنند که از بدنه سمعک (که در پشت گوش قرار دارد) روی گوش خارجی و داخل کانال گوش امتداد می یابد. یک نوک کوچک و نرم در داخل مجرای گوش قرار می گیرد٬ بدون اینکه آن را ببندد. به این ترتیب، هوا و صدا می توانند به طور طبیعی به مجرای گوش جریان پیدا کنند .حال اگر دارنده این نوع سمعک هستید توجه به موارد زیر را در کار خود قرار دهید.

گذاشتن سمعک روی گوش

قرار دادن سمعک پشت گوشی، روی گوش شامل چند مرحله است که اگر به درستی انجام شود، موجب راحتی بیشتر استفاده از این وسیله می شود و اینکار به هیچ وجه موجب ایجاد درد و یا ناراحتی در قسمت کانال گوش نخواهد شد.

مراحل گذاشتن سمعک RIC عبارت اند از:

مرحله اول: سمعک را پشت گوش بگذارید(به این نکته دقت کنید که سمعک برای کدام گوش است)

مرحله دوم: قسمت بلندگوی سمعک( این قسمت در انتهای سیم سمعک قرار دارد و ممکن است رنگ آبی یا قرمز داشته باشد) در در مجرای گوش قرار دهید.

مرحله سوم: به آرامی بلندگوی سمعک را به داخل کانال گوش فشار دهید(در صورتی که به درستی اینکار را انجام دهید نیاز به فشار زیادی نخواهد بود و به راحتی وارد کانال گوش می شود).

دکمه ها و ولوم سمعک RIC

بعضی از سمعک های RIC دارای دکمه هستند، که ممکن است برای کم و زیاد کردن صدای سمعک و یا تغییر برنامه سمعک مورد استفاده قرار گیرند.

قالب و دام سمعک RIC:

رنگ قرمز برای گوش راست و رنگ آبی برای گوش چپ می باشد و این رنگ در ابتدا یا انتهای سیم سمعک مشخص شده است.

آموزش استفاده از سمعک پشت گوشی(BTE)

سمعک های پشت گوش (BTE) در یک جعبه پلاستیکی سخت پشت گوش شما قرار می گیرند. یک قالب پلاستیکی گوش داخل گوش خارجی قرار می گیرد و صدا را به گوش هدایت می کند. کاملاً پشت گوش شما قرار می گیرد و یک لوله باریک به داخل کانال گوش شما می رود. حال اگر دارنده این نوع سمعک هستید توجه به موارد زیر را در کار خود قرار دهید.

گذاشتن سمعک روی گوش

قرار دادن سمعک پشت گوشی، روی گوش شامل چند مرحله است که اگر به درستی انجام شود، موجب راحتی بیشتر استفاده از این وسیله می شود و اینکار به هیچ وجه موجب ایجاد درد و یا ناراحتی در قسمت کانال گوش نخواهد شد.

مراحل گذاشتن سمعک پشت گوشی عبارت اند از:

مرحله اول: سمعک را پشت گوش بگذارید(به این نکته دقت کنید که سمعک برای کدام گوش است)

مرحله دوم: قالب گوش را در ورودی مجرای گوش قرار دهید.

مرحله سوم: به آرامی قالب را به داخل کانال گوش فشار دهید(در صورتی که به درستی اینکار را انجام دهید نیاز به فشار زیادی نخواهد بود و به راحتی قالب وارد کانال گوش می شود).

نکته: برای راحتی بیشتر انجام اینکار کشیدن لاله گوش به سمت بالا و عقب میتواند به جایگذاری راحت تر قالب در کانال گوش کمک کند.

دکمه ها و ولوم سمعک پشت گوشی

معمولا سمعک های پشت گوشی دارای یک یا چند دکمه هستند، که ممکن است برای کم و زیاد کردن صدای سمعک و یا تغییر برنامه سمعک مورد استفاده قرار گیرند.

قالب سمعک پشت گوشی

رنگ قرمز برای گوش راست و رنگ آبی برای گوش چپ می باشد و روی قالب سمعک، رنگ نشانگر آن زده میشود.

تذکر: دقت داشته باشید در صورتی که شلنگ قالب پاره شود موجب سوت زدن دائمی سمعک می شود و یا باعث می شود که احساس کنید سمعک صدا ندارد. پس توصیه می شود در صورت بروز این موارد شلنگ قالب بخصوص در محل اتصال شلنگ به قالب را چک کنید.

نکاتی درجهت باطری انواع سمعک

باطری سمعک سایزهای مختلفی دارد که هر کدام از این سایز ها با رنگ خاصی مشخص می شود. هر یک از این نوع باتری ها طول عمر خاصی دارد و برای یکسری خاصی از سمعک ها مورد استفاده قرار می گیرد.

• باطری ها را دور از دسترس اطفال نگه دارید.
• محیط نگهداری باطری بر طول عمر آن تاثیر گذار است، بهترین حالت این است که باطری ها را در محیط خنک و دور از رطوبت نگه دارید.
• باطری های یک بار مصرف با کندن برچسب آن شروع به مصرف شدن می‌کنند، پس تا زمانی که نیاز به استفاده از باطری ندارید برچسب باطری را نکنید.
• در هنگام قرار دادن باتری در سمعک دقت کنید که قطب مثبت باتری(سطح صاف) به سمت بالا باشد. جایگذاری باتری در سمعک نیاز به فشار ندارد، در صورت فشار دادن زیاد باتری هنگام جایگذاری در سمعک ممکن است اینکار موجب شکسته شدن درب باتری شود.

نکاتی در طول استفاده از سمعک

تا به این جا مطلب راجب به این موضوع صحبت کردیم نحوه استفاده از انواع سمعک به چه صورت است.در ادامه به این موضوع می پردازیم که چه نکاتی را در طول استفاده ازسمعک باید رعایت کنیم که عبارت اند از:

• با توجه به اینکه تنظیم اولیه سمعک صرفا بر اساس برگه شنوایی سنجی شما انجام گرفته است، توصیه می شود، دو الی سه هفته پس از استفاده از سمعک، برای تنظیم مجدد به شنوایی شناستان مراجعه کرده تا تنظیمات نهایی سمعک انجام شود و صدای سمعک به حالت مطلوب و مورد نظر شما نزدیک تر شود.
• چنانچه در مدت دو الی سه هفته اول استفاده از سمعک سوالی داشتید، زودتر به شنوایی شناس خود مراجعه کرده و مسئله پیش آمده را با ایشان در میان بگذارید.
• مراجعات دوره ای به متخصص شنوایی سنجی در تهران جهت چک کردن، سرویس و تنظیم سمعک الزامی است.
• چنانچه صدای سمعک قطع شد، احتمالا مشکل از باتری و یا گرفتگی صدای سمعک بوسیله جرم گوش یا عامل خارجی است، پس نگران نباشید و با مراجعه به شنوایی شناس خود از ایشان بخواهید این مشکل را برطرف کند.
• توصیه می شود که فرد استفاده کننده از سمعک به صورت دوره ای مورد معاینه مجرای گوش قرار گیرد تا در صورتی که تجمع جرم گوش اتفاق افتاده است، این جرم توسط متخصص برداشته شود.
• توصیه می شود تا حد ممکن از برخورد آب با سمعک جلوگیری شود تا نیاز به تعمیر سمعک نداشته باشد( به صورت ساده بهتر است در هنگام بارندگی، استحمام، استخر و …. سمعک را از روی گوش بردارید)
• توصیه می شود در محیط های MRI ، CT scan و همچنین گیت های بازرسی مانند فرودگاه سمعک را از روی گوش بردارید، آن را خاموش کرده و در جعبه قرار دهید.
• وقتی که سمعک روی گوشتان نیست، حتما آن را در جعبه مخصوصی که شنوایی شناس شما در شنوایی سنجی در اختیار شما قرار داده است، بگذارید.
• از دستکاری کردن سمعک ها و جابجا کردن آنها روی گوش ها خودداری کنید.
• از استفاده مشترک سمعک ها ، بشدت پرهیز کنید.
• از باتری ساعت یا باتری های متفرقه برای سمعک استفاده نکنید(باتری مخصوص سمعک Zinc-Air می باشد که میتوانید از کلینیک های شنوایی تهیه فرمایید).
• در صورتی که احساس کردید صدای سمعک برای شما خیلی بلند یا خیلی آرام است، به شنوایی شناس مراجعه کنید تا صدای سمعک مجدد تنظیم شود.
• دقت داشته باشید سمعک بر اساس نیاز شما برای شما تجویز شده است و استفاده نکردن از آن میتواند منجر به بدتر شدن وضعیت شنوایی و درک گفتار شما شود، توصیه می شود در صورت بروز هر مشکل در استفاده از سمعک در سریعترین زمان ممکن آن را با شنوایی شناس خود در کلینیک گوش تهران در میان گذاشته و بدنبال راهکار مناسب باشید.
• کنار گذاشتن سمعک و عدم استفاده از آن، کاملا اشتباه می باشد.

نکاتی در رابطه با سمعک اطفال

در بالاتر به این پرداختیم که در هنگام استفاده از سمعک چه نکاتی را باید رعایت کنیم. حال اگردارای کودک کم شنوا هستید ممکن است این سوال برایتان پیش آید که چه نکاتی را در استفاده از سمعک به کار ببریم تا کودک اذیت نشود.در ادامه با نکاتی در این رابطه آشنا می شویم.

• گذاشتن و برداشتن سمعک اطفال حتما توسط والدین انجام شود.
• عوض کردن باتری سمعک کودکان، توسط والدین انجام شود.
• ترجیحا از بندهای نگهدارنده سمعک برای اطفال استفاده شود، تا از زمین خوردن سمعک و یا گم شدن آنها جلوگیری شود.
• سلامت و کارکرد سمعک اطفال مرتب توسط والدین چک شود.

زمان های استفاده از سمعک

در صورتی که اولین بار است که سمعک مانند سمعک آمریکایی تهیه کرده اید، نحوه استفاده از سمعک باید طبق دستورالعملی باشد که شنوایی شناستان به شما داده است. اما بطور کلی توصیه می شود در روزهای ابتدایی استفاده از سمعک به صورت پاره وقت از این وسیله استفاده کنید و کم کم زمان استفاده تان را افزایش دهید.

توصیه می شود در هفته اول استفاده از سمعک در محیط های آرام تر، از این وسیله استفاده کنید و قبل از هفته دوم، در  محیط های با سروصدا و نویزی از آن استفاده ننمایید.

این مطلب زیر نظردکتر سید محمدرضا تقوی کاندیدای دکتری تخصصی شنوایی و تعادل دانشگاه علوم پزشکی تهران و مدیریت مرکز ارزیابی شنوایی دانیال نوشته شده است.

کلینیک شنوایی سنجی دانیال